Huzursuz bağırsak sendromu, kalın bağırsağı etkileyen ve toplumun yaklaşık %15’inde görülen bir hastalıktır. Bağırsak duvarının geçirgenliğinin artma durumu olarak tanımlanabilir. Bozulan bağırsak iç sistemi nedeniyle bazı hastalar yoğun ishal olma durumunu yaşarken bazı hastalar da tam tersi kabızlık problemi ile karşı karşıya kalabilirler. Hastalık beraberinde şiddetli gaz sancılarını getirebilir. Aslında bağırsakta yapısal bir bozukluk yoktur ancak bağırsak hareketleri anormal seyreder. Bireylerin yaşam kalitesini oldukça düşürdüğünden kontrol altında tutabilmekte önemlidir. Çünkü IBS’yi tamamen ortadan kaldırıcı bir tedavi yoktur. Ancak beslenme tedavisi ile belirtilerin şiddeti azaltılabilir ve tekrarlaması önlenebilir. Huzursuz bağırsak sendromunu kontrol altında tutmak için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Amaç hastaların günlük yaşamlarını sürdürmeleri ve yaşam kalitelerinin bozulmamasının sağlanmasıdır. Tedavi edilemediğinden beslenme önerilerine dikkat etmek hayat kalitesini artıracak ve şikayetleri azaltacaktır.
İrritable Bağırsak Sendromunda Beslenme Önerileri
- Yemekleri haşlama, fırında veya ızgara yöntemi ile pişirilmelidir.
- Günde 3 ana 2 veya 3 ara öğün yapılmalıdır.
- Su tüketimine dikkat edilmeli, 10-12 bardak kadar su içilmelidir.
- Acılı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
- Düzenli fiziksel aktivite yapılmalıdır.
- Bağırsak sağlığı için probiyotik ve prebiyotikler çok önemlidir. Beslenmeye mutlaka eklenmelidir. Probiyotik içerikli fonksiyonel besin ürünlerine artık market raflarından kolaylıkla ulaşılabilirsiniz. Ek olarak probiyotik takviye almak rahatlamanıza destek olabilir.
Bazı besinleri tüketmek probleme sebep olmaz. Bu besinlere günlük diyetinizde rahatlıkla yer verebilirsiniz.
- Meyve ve sebzeler (narenciye ve aşağıda bahsedilen sebzeler hariç), kepekli pirinç, pirinç unu, tahıllar, bitkisel çaylar, tavuk, balık, patates, patates unu, doğal yoğurt, ayçiçeği çekirdeği ve balkabağı çekirdeği, keten tohumu, susam.
Aşağıda gaz yapan besinler verilmiştir. Bu besinler şikayetlerinizi artırabilir. Bu besinleri her seferinde sadece birini az miktarda deneyerek tüketebilirsiniz. Şikayetleriniz artıyorsa tüketmeyi bırakmalısınız.
- Fasulye, nohut, mercimek, soğan, patates, lahana, enginar, bezelye, karnabahar, kereviz, Brüksel lahanası, kuşkonmaz, brokoli, havuç, salatalık, turp, yeşil biber, muz, elma, armut, portakal, kuru erik, kuru üzüm, kayısı, şeftali, süt, süt ürünleri, dondurma, peynir, buğday, yulaf kepeği, meyve suları.
DİYARE DÖNEMLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- Sebzelerden özellikle patates, havuç tercih edilmelidir.
- Meyvelerden kabuksuz elma, şeftali veya muz tercih edilebilir.
- Kuru baklagiller tüketilmemelidir.
- Şeker ve şekerli besinlerden kaçınılmalıdır.
- Yağlı et suları, yağlı peynirler, yağlı soslar, krema ve kaymak tüketilmemelidir.
- Süt, hazır meyve suları ve alkol tüketilmemelidir.
- Aşırı baharatlı salçalı besinler, konserveler, salamuralar, sirke tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Kepek ve kepekli yiyecekler tüketilmemelidir.
- Kuruyemiş ve kuru meyvelerden uzak durulmalıdır.
- Sebzeler pişmiş olarak tüketilmelidir. Çiğ tüketimden kaçınılmalıdır.
KONSTİPASYON DURUMUNDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- Kepekli ekmek tüketilmelidir.
- Sabah aç karnına 1 su bardağı ılık su tüketilmelidir.
- Günde en az 10-12 bardak su içilmelidir.
- Kayısı, kuru erik marmelattı tüketebilirsiniz.
- Her öğünde çiğ sebze ve sebze yemeklerine mutlaka yer verilmelidir.
- Kabuklu yenilebilen meyveleri (elma, armut, ayva vb.) soymadan tüketilmelidir.
- Düzenli egzersiz yapılmalıdır.