Ortopedi ve Kadın Cerrahlar

Merhabalar!

Türkiye’nin ilk kadın gazetesinde yazmaya başlayacağım için öncelikle çok

gururluyum, mutluyum, biraz da heyecanlı…



Ben tıp doktoruyum, ortopedi ve travmatoloji uzmanıyım.

Kadın gazetesinde yayınlanacak bir yazı olduğu için öncelikle ortopedi tarihinde

kadın doktorların yerinden, daha doğrusu kadın doktorların bu cerrahi branşta

kendilerine yer açmalarından bahsetmekle başlayayım.

Baltalimanı Eğitim Araştırma Hastanesinden 2010 yılında bu konu ile ilgili yapılan

bir yayını paylaşmak istiyorum. Bu çalışmada ülkemizde ortopedinin ürolojiden sonra

kadın doktorların en az tercih ettiği ikinci bölüm olduğu, tüm ortopedistlerin sadece

%1.6’sının kadın olduğu ve 2006 yılı itibarı ile kadın ortopedist sayısının 31 olduğu

bilgisi paylaşılmış.

Kadın ortopedistlerin oranı yalnızca Türkiye’de değil, birkaç ülke dışında, tüm

dünyada oldukça düşük.

Cumhuriyetin ilanı ile birlikte her alanda erkeklerle eşit haklara kavuşan Türk

kadını, ortopedi ve travmatolojide bir yer edinme konusunda diğer ülkelerdeki

hemcinslerinden geri kalmamış ve ilk Türk kadın ortopedist de bu yıllarda yetişmiştir.

Ben de ülkemin bana sunduğu haklar ile mesleğimi gerçekleştirmenin şansının

farkındayım; bunun için de etik ve deontoloji kurallara bağlı kalarak mesleğimi

yapmakta ve hizmet etmekteyim. 

Kendi hikayeme gelirsem, mezun olduğum lisenin özelliğinden dolayı tüm dönem

arkadaşlarım gibi önceleri mühendislik seçmeyi aklımdan geçirsem de, mesleğimin

içinde her zaman insan olmasını, konunun hep insan olmasını istiyordum, hayal

ediyordum. İnsanlarla sıcak temas, hayatlarına dokunmak, bir değişime sebep olmak

ve onlardan da bir etkileşim, kendimin de değişimine neden olacak bir şeyler görmek

istedim.

Şimdi seçimimi tekrar sorguladığımda insanı bütünüyle maddesinden-ruhuna,

psikolojisinden-patolojisine tanıma bilme milyon yıllık merakı, gizemi ve büyüsüne

kapıldığımı görüyorum. Bu sonsuzluk içinde kendi payıma öğrenebildiklerim benim

hayatımın özeti olsa gerek…

 Ortopedi ile tanışmam ve sevmem ise acilde intörnlük yaptığım dönemdir. Acilde

gözlemlediğim ortopedi uzmanları, konsültasyon isteği gelince derhal acile gelir,

hemen hastalarını sahiplenir, hızlı bir şekilde tanılarını koyar, hızlıca tedavilerini

uygularlardı ve işlerini düzgün yapmanın tatmini dışında bir duyguları olmazdı. Bu

süreçte ortopedistlerin yaptığı işe sahip çıkmaları ve saygı duymaları bana çok yakın

bir duygu geldi ve ben de meslek hayatıma bu duyguyu oturtmak istediğim için

seçimimi ortopedi ve travmotoloji biliminden yana yaptım.

Tercih ve TUS süresince kadınların cerrahiyi özellikle de ortopediyi çok nadiren

seçtiklerinin bana bir engel olarak hatırlatılması ise sadece TUS’da aldığım puanımı

yükseltti. Uzmanlık yaptığım kürsüdeki hocalarım, kıdemlilerim ve meslektaşlarım da

bana bu yolda destek olmuşlardır.

Yazının sonunda ortopedinin tanımını da vereyim. Öğrenci derslerinde zevkle

anlatılan ve akılda kalan bir terimdir.

Ortopedi terimi “Orthos” ve “pedias” olarak iki Yunanca kelimeden oluşmuştur.

“Orthos” kelimesi, “doğru, düz ve deformitesiz” anlamına gelir. “Pedias” kelimesi ise

çocuk demektir, yani ortopedi kelimesinin tam karşılığı “düzgün çocuk” demektir.

Bu terimi ilk kez Nicholas André 1741’de yazdığı bilimsel eserin başlığında

kullanmıştır. “Ortopedi, veya çocukların vücutlarındaki deformitelerin önlenmesi ve

düzeltilmesi sanatı.”

André, ortopedinin cerrahi bir branştan daha çok önleyici ve koruyucu bir tıp dalı

olduğunu düşünmüştür. Günümüzün modern cerrahi günlerinde her ne kadar pek çok

komplike durum ileri cerrahi tekniklerle başarılı bir şekilde çözümlense de koruyucu

hekimliğin, tedavi etmekten daha iyi olduğu her zaman hatırlanmalıdır. Bebeklerde

görülen gelişimsel kalça çıkığında ultrasonografiyle erken tanı ve tedavi, iyi bir örnek

hastalık oluşturur.

Ortopedi uzmanları, günümüzde her yaş grubuna hizmet vermektedir; çarpık

ayak ile dünyaya gelmiş bir yeni doğandan, artroskopik cerrahiye ihtiyaç duyan genç

bir atlete ve eklem dejenerasyonu olan yaşlı bir insana kadar tüm yaş gruplarını

tedavi etmektedir. Ayrıca her yaş grubunda görülen kırık vakaları da ortopedistler

tarafından tedavi edilmektedir

Her bireyin, izninizle biraz pozitif ayrımcılık yaparak, özellikle her kız çocuğunun,

her kadının kendilerini mutlu edecek seçimlerini özgürce yapabileceği şartlarda

yaşamalarını temenni ederek yazımı sonlandırıyorum. Ve tabiki hastalarımız için de,

ileri tedaviye gerek kalmadan, koruyucu önlem ve yöntemlerle sağlıklı bir yaşam

sürmelerini dilerim. Bu koşulları sağlamak için sağlık çalışanları olarak üzerimize

düşen sorumluluğu yerine getirmek için çalıştığımızın da bilinmesini isterim.