Dik Durmanın Bedeli 5
Devekuşunun hikayesini eksik bırakmayalım. Neden 2 uzuv üzerinde yer değiştirmekte bu kadar başarılı? Bu kuşun ayak bilekleri ve alt bacak kemikleri, tek yapı oluşturacak şekilde birbirine kaynamış, adımlarını daha güçlendirmiş. Ayaklarında 2 adet parmak var ve koşmak için yeterli. İnsanlar kadar bel ağrısından şikayetçi değil. Veterinerlere sormak gerekir ama ortopedi polikliniklerine gelen homo sapiensler kadar “bel ağrısı” şikayetiyle veterinerleri ziyaret ettiğini sanmıyorum.
Buraya kadar adaptasyon sürecimizde, beyin gelişiminin en üst düzeyde olduğu fakat iskelet sisteminde bu kadar başarılı olmadığımızı ortaya koyduk. Mesleki deneyimlerime göre ortopedi polikliniğine gelen en sık şikayet bel ağrısı. Evrim devam ediyor ama bu milyonlarca yıllık süreçte bize faturası bel ağrısı. Bu süreci inceleyen bilim adamlarına göre omurgamız bizi 40-50 yıl taşıyor, sonrası tek başımızayız, şansa kalmış…
Bu iddialarına, şehirleşmenin sonucu sedanter hayat, bilgisayar, cep telefonları ve televizyon karşısında geçen hareketsiz hayat eklenince, homo sapienslerin hayatı omurga hastalık ve rahatsızlıklarına mahkum görünüyor.
Bu kadar şikayeti olan homo sapienslerin tanı alma ve tedavilerinin belirlenme süreci de evrim kadar karışık ve başarısını tartışabiliriz. Bel ağrısı yaşamayan insan yoktur. Daha hastaneye başvurmadan önce tanı hasta ve yakınları tarafından “bel fıtığı” olarak konulur. Hastane süreci başlar. İyi bir anamnez, hasta sorgulanması ve fizik muayeneyle hastanın fıtığı olup olmadığı, hatta cerrahiye ihtiyacı olup olmadığı bile belirlenebilir. Fakat iyileşmenin ilk basamağı “emar” çektirmektir, MRG (manyetik rezonans görüntüleme) adı üzerinde bir görüntüleme yöntemi olsa da… Son dönemde alt yapısı tam olarak hazırlanamadığı halde ülkemizde doktorlar, sınırları tam çizilememiş bir medikolegal sorumluluk altında olduklarından, tanılarını ispatlamak durumunda hissediyorlar ve görüntüleme ve tanı yöntemlerine haklı olarak daha sıkça başvuruyorlar. Teknoloji bu kadar ilerlemişken elimizdeki imkanları, doğru tanı için kullanmak yolunda doktor ve hastalar yine haklı, olarak ayrıca isteklidirler.
Sıra “emar” sonucunu değerlendirmeye geldi. Doktor beklenirken rapor okunur. Latince, İngilizce karışımı terimler anlamlandırılmaya çalışılır. Bazı cümleler niyeyse bold, koyu yazılmıştır, yoksa kötü bir şey mi demektir? Aslında bu bulguların bir kısmı şikayeti olmayan insanların da MRG’ lerinde gözlemlenebilecek kişisel farklılıklar ya da dejenerasyon, yıpranma, yaşlanma bulgularıdır. Yine de kaç tane fıtığımız olduğu, madalya sayısı gibi gurur kaynağımızdır…