Rusya'nın ana karadan ayrı toprağı Kaliningrad'a erişiminin kısmen kesilmesiyle fitili ateşlenen kriz, Putin'in fırlattığı füzeler ve bir NATO ülkesinin içine soktuğu helikopterle kontrolden çıkıyor. Avrupa Birliği (AB) ve NATO üyesi Litvanya, hafta sonu Kaliningrad'a giden Rus trenlerine yasak getirdi. AB'nin Moskova'yı hedef alan yaptırımlarını uygulayan Vilnius yönetimi, yük trenlerinin kömür, jet yakıtı, inşaat malzemeleri gibi ürünleri taşımasını engelledi. Litvanya'nın kararı Baltık Denizi üstünde şimşek yüklü bulutların çarpışmasına yol açtı, Moskova kısıtlamaların 'derhal' kaldırılmasını isteyerek aksi halde harekete geçeceğini duyurdu. Litvanya ve AB temsilcileri Rusya Dışişleri Bakanlığı'na çağrılırken, Vladimir Putin'in en yakınındaki isimlerden Nikolay Patruşev apar topar Kaliningrad'a gitti. Rusya'da çok büyük etkiye sahip Güvenlik Konseyi'nin başkanlığını yapan Patruşev, Moskova'nın başvuracağı misillemenin Litvanya nüfusunun üstünde ciddi bir olumsuz etkiye yol açağını söyledi.
BBC Rusya Editörü Steve Rosenberg, Patruşev'in seyahatini "Ziyaretin amacı 'Kuzeybatı Rusya'daki ulusal güvenlik meselesini konuşmak' olarak açıklandı. Yetkililer bunun çok önceden planlanmış bir ziyaret olduğunu söylüyor. Ne tesadüf ama..." sözleriyle yorumladı. Litvanya'ya destek veren AB, Avrupa'nın göbeğindeki Kaliningrad'a bir abluka uygulanmadığını, yolcuların ve yaptırım paketi dışındaki ürünlerin serbestçe geçebildiğini aktardı. Litvanya'nın kararının Rusya'dan Kaliningrad'da gelen ürünlerin yarısını etkilemesi bekleniyor.
RESMİ TELEVİZYON EKRANA GETİRDİ
Rus ordusu ise, Salı günü Baltık Denizi'nde füzeler ateşledi. Ordu televizyonu Zvezda, Baltık Filosu'ndaki Soobrazitelny savaş gemisinin fırlattığı füzelerin görüntüsünü ekrana getirdi.
'Taktik' tatbikata 10 gemi ve deniz aracının katıldığını yazan Rus medyası, gemisavar füzesi Uran'ın ateşlendiği bölgenin sivil gemilerin geçişine kapatıldığını bildiriyor.
Resmi televizyon Zvezda Baltık Filosu'nun tatbikatını 'bir deniz savaşı' olarak tanımlarken, 12 kilometre uzaktaki hedefin vurulduğunu aktardı.
İLK KEZ YAŞANDI
Vladimir Putin'in Baltık Denizi'nde verdiği gözdağını, Rusya ve NATO'yu karşı karşıya getiren tehlikeli adım izledi. İngiliz Sky News kanalı, Rus helikopterlerinin Ukrayna'nın işgalinden bu yana ilk kez NATO üyesi Estonya'nın hava sahasına girdiğini bildiriyor.
Deborah Haynes imzalı habere göre, Rus helikopterinin sınırı geçmesi tarihi NATO zirvesi öncesinde oldukça provokatif bir hamle. Rusya'ya ait Mi-8 sınır muhafız helikopteri, Cumartesi akşamı hiçbir izin almadan iki dakika boyunca Estonya hava sahasına girdi.
Estonya ordusu, helikopterin ülkenin güneydoğusundaki Koidulo bölgesinde sınırı geçtiğini açıkladı. Koidulo, Rus şehri Pskov'un karşısında yer alıyor.
Talin yönetimi, helikopterin sınırı aşması nedeniyle Rusya Büyükelçisi'ni dışişleri bakanlığına çağırdı ve ihlali protesto etti.
Dahası, Rus ordusunun füze tatbikatlarında her gün Estonya'yı hedefe koyuyor olması.
Estonya Savunma Bakanlığı'ndan Kusti Salm, "Bu tehdidin resmi" deyip Rus tehdidinin hiç bu kadar ciddi olmadığını söyledi. Salm'ın verdiği bilgiye göre, Rus helikopterleri geçen hafta birçok kez sınıra yaklaştı.
Estonyalı yetkili, "Sınırı helikopterle geçmek hata olamaz. Son günlerde birçok örneği var" diyor.
NATO üyesi Danimarka da geçen hafta bir Rus savaş gemisinin karasularına girdiğini bildirmişti. Kopenhag, Moskova'yı 'provokasyon'a girişmekle suçlarken, tıpkı Estonya gibi Rusya Büyükelçisi dışişleri bakanlığına çağrılmıştı.
BALTIK DENİZİ KAYNIYOR
Danimarka Dışişleri Bakanı Jeppe Kofod, Bornholm adası yakınlarında gerçekleşen ihlalin son derece sorumsuz ve kaba olduğunu söylemiş, "Bu zorbalık yöntemleri Danimarka'da işe yaramıyor" demişti.
Putin'in Ukrayna'ya saldırı emri vermesiyle Rusya'nın batı sınırındaki Baltık Denizi'nde geri dönüşü olmayan bir değişiklik yaşandı. On yıllardır tarafsız olan Finlandiya ve İsveç NATO'ya üyelik başvurusunda bulunurken, ittifak doğu kanadına ordu ve silah yığdı.
Baltık Denizi'nde tansiyon giderek yükselirken, Rus toprağı Kaliningrad Putin için hayati önemde. Yaklaşık 430 bin insanın yaşadığı Kaliningrad, kuzeyde ve doğuda Litvanya, güneyde ise bir başka AB üyesi Polonya ile çevrili. Rusya'dan yola çıkan bir yük treni, Kaliningrad'a ulaşmak için Belarus ve Litvanya'dan geçmek zorunda. Polonya'dan kesintisiz bir geçiş bulunmuyor.
Rus donanmasının Baltık Filosu'na ev sahipliği yapan Kaliningrad'a Putin'in nükleer başlıklı İskender füzeleri konuşlandırdığı biliniyor. Kaliningrad, ayrıca buzla kaplanmayan tek Rus Baltık limanı.
WASHINGTON POST: EN SON PARLAMA NOKTASI!
Yeryüzünün en büyük yüzölçümüne sahip ülkesi Rusya'nın geri kalanından ayrılmış durumdaki Kaliningrad'a ilişkin Washington Post'ta gözden kaçmayacak bir haber yayımlandı.
'NATO ülkeleri tarafından etrafı kuşatılmış Rus bölgesi Kaliningrad, Ukrayna savaşına nasıl bulaştı?' başlığıyla yayımlanan haberde, Kaliningrad Avrupa'yla Moskova arasında 'en son parlama noktası' olarak tanımlandı.
KÖNIGSBERG'DEN KALININGRAD'A
Washington Post'a göre, her ikisi de NATO ve AB üyesi olan Polonya ile Litvanya'nın arasında sıkışıp kalmış Kaliningrad, İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar Almanya'nın bir parçasıydı. Savaşın ardından Sovyetler Birliği'ne bırakılan bölgenin önce Königsberg olan adı Kaliningrad olarak değiştirildi. Şehirdeki Alman nüfus tahliye edilirken, bölgede yalnızca Ruslar ve Belaruslular kaldı.
Kaliningrad, 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar yabancılara kapalıydı.
Soğuk Savaş'ın bitişiyle birlikte bir 'Baltık Hong Kong'u' olarak tasavvur edilen Kaliningrad, yabancı yatırımlar için neredeyse sıfır vergi uygulayan özel bir ekonomik bölgeydi. Coğrafi konumu gereği Avrupa ile yakın ekonomik ilişkiler paylaştı. Ancak bu tablo 2014'te Putin'in Kırım'ın işgaliyle değişti.
RUSYA İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?
Uzun zamandır 'Kremlin'in Baltık Denizi'ndeki batmaz uçak gemisi' olarak anılan Kaliningrad, hem stratejik hem de askeri açıdan Rusya için kilit bir konumda. Buraya yerleştirilen silahlar, Batı Avrupa ülkelerini kolayca vurabilecek mesafede.
PUTİN'İN RÜYALARINI SÜSLEYEN BOŞLUK
Putin'in Rus tanklarını Ukrayna'ya göndermesiyle eski Sovyet cumhuriyetleri Litvanya, Letonya ve Estonya Kiev yönetimine en gürültülü destek veren ülkeler oldu. Söz konusu üç ülke, Ukrayna işgalinden cesaret alan Putin'in Avrupa'daki tek müttefiki Belarus ile Kaliningrad arasında kalan Suwalki Boşluğu'na saldırmasından endişe duyuyor. Litvanya ve Polonya topraklarından geçen yaklaşık 100 kilometrelik Suwalki Koridoru, adını bir Polonya köyünden alıyor.
Suwalki Boşluğu, 2016'dan bu yana sıcak bir bölge. NATO'nun koridorun iki tarafına asker yerleştirmesine Rusya anında tatbikat yaparak yanıt verdi.
Putin, beş yıl sonra, Ukrayna'ya saldırmadan birkaç ay önce, Belarus ordusuyla birlikte gerçekleştirdiği tatbikatta Suwalki Boşluğu'nu kapatmanın provasını gerçekleştirdi.
NATO ise, Ukrayna işgalinin başlamasından sonra önemi daha da artan Suwalki Koridoru'nda geçen ay 30 bini aşkın askerle gövde gösterisine girişti.
Suwalki Boşluğu, Rus tehdidine karşı NATO'nun en savunmasız noktası olarak gösteriliyor. Geçit, Avrupa'nın Litvanya, Estonya ve Letonya ile karadan bağlantısını sağlıyor.
Rusya'nın Suwalki Koridoru'na muhtemel bir saldırısı, NATO'ya savaş açma anlamına geliyor. NATO'nun 'Aşil Topuğu' olarak da tanımlanan Suwalki Koridoru, Üçüncü Dünya Savaşı'nın fitilini ateşleyebilecek adres olabilir.
